- แอลไคน์ (Alkynes)
แอลไคน์เป็นสารประกอบไฮโดรคาร์บอนที่ไม่อิ่มตัวประเภทที่มีพันธะสามอยู่ในโมเลกุลมีสูตรโมเลกุลทั่ว ๆ ไปเป็น CnH2n-2 สารประกอบตัวแรกของแอลไคน์ คือ อะเซทิลีน(C2H2) สารตัวนี้จัดเป็นสารประกอบที่มีประโยชน์ในทางอุตสาหกรรมมากที่สุดชนิดหนึ่ง ใช้ทำเชื้อเพลิง ใช้สำหรับเชื่อมโลหะโดยผสมกับออกซิเจน ใช้เตรียมสารอินทรีย์ที่ใช้ทำพลาสติกและยางเทียม
สูตรโครงสร้างของอะเซทิลีน คือ HC º CH
- การเรียกชื่อสารประกอบแอลไคน์ จะเป็นไปตามระบบ IUPAC คือ เปลี่ยนคำลงท้ายเป็น ไอน์ (-yne)
- C2H2 = Ethyne, C3H4 = Propyne,
- C4H6 = Butyne, C5H8 = Pentyne,
- C6H10 = Hextyne, C7H12 = Heptyne,
- C8H14 = Octyne, C9H16 = Nontyne,
- C10H18 = Decyne
- คุณสมบัติทางกายภาพและประโยชน์ของสารแอลไคลน์
- 1. เป็นสารประกอบไฮโดรคาร์บอนที่ไม่อิ่มตัว เป็นโมเลกุลโคเวเลนต์แบบไม่มีขั้ว
- 2. แอลไคน์ที่มีจำนวนอะตอมของคาร์บอน C2 – C4 จะเป็นแก๊ส และเมื่อมีจำนวนอะตอมของคาร์บอนมากขึ้นจะเป็นของเหลว (C5 – C17) และของแข็ง (C18 ขึ้นไป) ตามลำดับ
- 3. แอลไคน์เป็นสารที่ไม่มีสี
- 4. เป็นสารที่ไม่ละลายน้ำ แต่เป็นแก๊สมีกลิ่นและจะมีกลิ่นเหม็นเนื่องจากมีสารพวกฟอสจีน หรือไฮโดรเจนซัลไฟต์ (H2S) ผสมอยู่
- 5. ละลายได้ดีในตัวทำละลายอินทรีย์
- 6. แอลไคน์มีพันธะสามในโมเลกุลจึงทำให้มีเสถียรภาพต่ำกว่าแอลคีน และเกิดปฏิกิริยารวมตัวได้ดี
- 7. แอลไคน์มีจุดเดือด จุดหลอมเหลว และความหนาแน่นที่สูงขึ้นตามจำนวนอะตอมของคาร์บอน
- คุณสมบัติทางเคมีของสารแอลไคน์
- 1. เกิดปฏิกิริยารวมตัวได้เหมือนกับแอลคีน ซึ่งเกิดขึ้นได้ดีกว่าแอลคีนถึงสองเท่า
- 2. แอลไคน์ทำปฏิกิริยากับโลหะจะได้แก๊ส H2 ดังสมการ
- <![endif]>3. แอลไคน์เกิดปฏิกิริยาการเผาไหม้ได้แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์และน้ำ มีเขม่า และควันมาก
- C7H12 + 1002 7CO2 + 6H2O
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น